انکوباتور، یکی از انواع حامیان استارتاپ

حامیان استارتاپ ها

انکوباتور یا مرکز رشد، استارتاپ استودیو، مراکز رشد، سرمایه گذاران فرشته و سرمایه گذاران خطر پذیر از جمله مهم ترین حامیان استارتاپ ها هستند. مرکز نوآوری تک مانو در سری مقالات حامیان استارتاپ به بررسی هرکدام از حامیان می‌پردازد.

برای مطالعه بیشتر در مورد حامیان استارتاپ ها بر روی حامی مورد نظر کلیک کنید.

مراکز شتابدهنده	مراکز رشد/ انکوباتور	استارتاپ استودیو	سرمایه‌گذاران فرشته	سرمایه‌گذاران خطرپذیر
Accelerator	Incobator	Startup studio	Angel Investors	Venture Capital

انکوباتور

به مراکز رشد انکوباتور(Incobator) می‌گویند. اما بگذارید بررسی کنیم که این واژه به چه معناست و چرا وارد فن‌آفرینی شده است. انکوباتور دستگاه‌های نگه‌دارنده‌ای هستند که بعضی نوزادان(نوزادانی که زود به دنیا آمده‌اند، بخشی از اندام‌هایشان درست تشکیل نشده است و…) را در آن نگهداری می‌کنند. این دستگاه‌ها  از نوزادانی که آماده‌ی ارتباط با محیط بیرون نیستند، مراقبت می‌کند. مراکز رشد برای استارتاپ‌ها، حکم دستگاه انکوباتور برای نوزاد را دارد. انکوباتور باید استارتاپ را به عنوان یک کسب و کار، رشد بدهد و آماده‌ی رقابت کند. بنابراین عمر استارتاپ در انکوباتور چندان طولانی نیست و به محض این که رشد پیدا کرد از آن جدا می‌شود.

تاریخچه‌ی انکوباتور

اولین انکوباتور در سال ۱۹۵۹ در نیویورک ایجاد شد؛ در حالی‌که بنیان‌گذار آن، فردی به نام ژوزف مانسکو، نمی‌دانست ایده‌ای که دارد تبدیل به یک سنت پایدار خواهد شد و در تمام دنیا مورد استقبال کارآفرینان قرار خواهد گرفت. این تاجر آمریکایی ساختمان بسیار بزرگی داشت که پرداخت اجاره‌ی آن به تنهایی برایش مشکل بود. بنابراین تصمیم گرفت این ساختمان را به منظور تقسیم اجاره‌بها با افراد دیگری به اشتراک بگذارد. در نهایت ۲۰ الی ۳۰ مستأجر به این ساختمان اضافه شد که هر کدام از آن‌ها اهداف کاری متفاوتی داشتند. این مرکز به نام Batavia هنوز هم فعال است.

تجربیات باتاویا برای استارتاپ‌ها

«مرکز رشد باتاویا» تجربیاتی به دست آورد که در دنیای فن‌آوری مورد استقبال قرار گرفت و در سراسر دنیا، کارآفرینان تلاش کردند تا این ایده را با نام انکوباتور تکثیر کنند. چنین فضاهایی چه رهاوردی برای کسب و کارها دارند؟

1. آشنایی کسب و کارها با یکدیگر که به سبب آن تجربه‌اندوزی بیشتر می‌شود.
2. توسعه‌ی ارتباطات کسب و کارها با یکدیگر. می‌دانیم که در عصر حاضر «ارتباطات» یکی از عوامل اصلی پیشرفت کسب‌وکارها هستند.
3. برخورداری از تجهیزات فنی برای کسب و کارهایی که مجهز نیستند.
4. کاهش امکان شکست کسب‌وکارها به سبب برخورداری از وجود منتورها و کارشناسان مجموعه.

 

انکوباتورها چند دسته هستند؟

انکوباتورها سیاست‌های متفاوتی دارند و با توجه به محدوده‌ی تخصص و فعالیت‌شان از یکدیگر تفکیک می‌شوند.

الف) انکوباتور در چه محدوده‌ی جغرافیایی‌ای با استارتاپ‌ها کار می‌کند؟ (درون شهری، برون شهری، جهانی)

ب) انکوباتور در چه زمینه‌هایی می‌تواند استارتاپ را رشد دهد؟ بعضی انکوباتورها در اکثر زمینه‌های پزشکی، مهندسی، علوم انسانی، هنری و… متخصص و مشاور دارند؛ بنابراین محدودیتی در پذیرش استارتاپ‌ها از شاخه‌های مختلف ندارند. اما بعضی انکوباتورها روی زمینه‌ي خاصی متمرکز هستند و نمی‌توانند با همه‌ی زمینه‌ها همکاری کنند. مثلاً منتورهای مهندسِ یک انکوباتور صنعتی، تنها در حیطه‌ی خود می‌توانند مشاوره دهند.

ج) انکوباتور در چه پلتفرمی می‌تواند استارتاپ را رشد دهد؟ با وجود مجازی شدن بازار بعضی از کسب و کارها این نکته هم حائز اهمیت است که آیا انکوباتورِ مورد نظر برای رشد استارتاپ‌های حقیقی است یا مجازی؟

بعد  از بررسی این معیارها، انکوباتورها به ۵ دسته تقسیم می‌شوند:

۱.موسسات علمی ۲.شرکت‌های توسعه‌ی غیرانتفاعی ۳.شرکت‌های سرمایه‌گذاری انتفاعی ۴.شرکت‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر ۵.ترکیبی

لازم است بدانیم که انکوباتور با شتابدهنده یکی نیست. انکوباتور کمک می‌کند که بیزینس جدید رشد پیدا کند اما کار شتابدهنده تبدیلِ ایده‌ی استارتاپ به محصول است.

بعد از بررسی این معیارها، انکوباتور ها به ۵ دسته تقسیم می‌شوند:

۱.موسسات علمی

۲.شرکت‌های توسعه‌ی غیرانتفاعی

۳.شرکت‌های سرمایه‌گذاری انتفاعی

۴.شرکت‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر

۵.ترکیبی

لازم است بدانیم که انکوباتور با شتابدهنده یکی نیست. انکوباتور کمک می‌کند که بیزینس جدید رشد پیدا کند اما کار شتابدهنده تبدیلِ ایده‌ی استارتاپ به محصول است.

انکوباتور چگونه به استارتاپ ها کمک می‌کند؟

انکوباتور خدماتی به استارتاپ ها ارائه می‌دهد که در رشد آن‌ها موثر است. حالا به این می‌‌پردازیم که چه خدماتی و چگونه؟

محیط کار

یک انکوباتور به استارتاپ هایی که محیط مشخصی برای کار ندارند، فضای کار می‌دهد. داشتن محیط کار برای یک استارتاپ بسیاری از مشکلات را حل می‌کند. نیروها در فضای کار بازدهی بیشتری دارند و امکان ارتباط و هماهنگی بر روند کار تاثیر آشکاری می‌گذارد.

تجهیزات تخصصی

برای مثال یک انکوباتور که در زمینه‌ی پزشکی و آزمایشگاهی فعالیت می‌کند، مجهز به دستگاه‌هایی است که یک استارتاپ در شروع فعالیت خود نمی‌تواند آن‌ها را داشته باشد. انکوباتور این تجهیزات را در خدمت استارتاپ ها قرار می‌دهد و بحرانِ فقدان تجهیزات را از سر راه استارتاپ برمی‌دارد.

منتورینگ

منتورهای باتجربه، محرک نیروهای استارتاپ هستند. آن‌ها با آموزش و مشاوره‌ای که به استارتاپ ها می‌دهند در جهت‌دهی مسیرشان نقش دارند. استارتاپ به دلیل نوپا بودن، آزمون و خطای بسیاری دارد. منتورها زمان آزمون و خطا را به حداقل می‌رسانند تا کسب و کار هر چه سریع‌تر به هدف خود برسد. منتورها و رهبران استارتاپ ها باید این ارتباط را مدیریت کنند. زیرا ممکن است در بعضی موارد با یکدیگر اتفاق نظر نداشته باشند و کیفیت همکاری تحت تأثیر قرار بگیرد.

یادگیری و تمرین گروهی

انکوباتور امکان ارتباط با استارتاپ های دیگر را فراهم می‌کند و همین مسئله باعث می‌شود به کمک حضور گروه‌ها و نیروهای دیگر تبادل صورت بگیرد. تبادل با منتورها و استارتاپ های دیگر، گشوده شدنِ دریچه‌هایی است که می‌تواند محلِ عبورِ نور به راه باشد.

امکانات نرم‌افزاری

انکوباتور ها از پیش، نرم‌افزارهایی دارند که یک سری محاسبات مالی و فنی را برای استارتاپ انجام می‌دهند. اگر استارتاپ بخواهد این نرم‌افزارها را طراحی کند، زمان و هزینه‌ی زیادی را باید صرف آن کند.

تأمین نیروی انسانی

بعضی انکوباتور ها مشکل نیروی انسانی را برای استارتاپ ها حل می‌کنند. برای مثال نیروهای مالی انکوباتور می‌توانند به استارتاپ ها محاسبه‌ بدهند و امور مالی استارتاپ بدون نیاز به حسابدار صورت بگیرد.

یک استارتاپ در چه مرحله‌ای به انکوباتور می‌پیوندد؟

همان‌طور که گفتیم وقتی کسی ایده‌ای برای ایجاد یک کسب و کار دارد، سراغ شتابدهنده‌ها می‌رود تا همه چیز آن‌جا از پایه شکل بگیرد. شتابدهنده‌ها جاذب ایده‌ها هستند و کمک می‌کنند تا ایده به کسب و کار تبدیل شود. تفاوت حامیان استارتاپ‌ها با یکدیگر(به غیر از سرمایه‌گذاران) بسیار ظریف و در جزئیات است.

مهم‌ترین تفاوت حامیان استارتاپ‌ها با یکدیگر در مرحله‌ای است که استارتاپ‌ها به آن‌ها می‌پیوندند.

استارتاپ‌ها زمانی به انکوباتور ملحق می‌شوند که نیازمند رشد باشند. انکوباتور برای استارتاپ یک برنامه‌ي کوتاه مدت، اغلب شش ماهه، تنظیم می‌کند و استارتاپ با آن پیش می‌رود تا بتواند مستقل شود.

هر استارتاپ، وابسته به نیاز خود از مزایای انکوباتور استفاده می‌کند. برای مثال ممکن است یک تیم نیازمند ابزار و مکان باشد، یک تیم نیازمند منتور باشد، یک تیم نیازمند نیروهای اجرایی و… باشد. انکوباتور می‌تواند به شیوه‌های مختلفی، نیازهای استارتاپ را شناسایی کرده و آن‌ها را برطرف کند.