استارتاپ استودیو چیست؟
پدیده‌ی استارتاپ در عین نوظهور بودن، امروزه بسیار رونق پیدا کرده است. پدید آمدن استارتاپ، تحولی جدی در کسب و کارها ایجاد کرد. اما پدیده‌ی استارتاپ در عین نوظهور بودن، امروزه بسیار رونق پیدا کرده است. پدید آمدن استارتاپ، تحولی جدی در کسب و کارها ایجاد کرد. اما استارتاپ استودیو چیست؟ استارتاپ استودیو یا استارتاپ فکتوری (mother startup factory) کارخانه‌ی استارتاپ ترجمه می‌شود.
کارخانه‌ی استارتاپ جایی است که استارتاپ‌ها در آن تولید می‌شوند. چنین فضایی متشکل از ایده‌پردازان خلاق و آگاه، نیروهای اجرایی زبده و سرمایه‌ی مالی است. یک استارتاپ استودیو ایده‌های خوب را با نیروهای متخصص و با تجربه، به کسب و کار تبدیل می‌کند. کارآفرینانی که در استارتاپ استودیو هستند، کسب و کارها را هدایت می‌کنند تا آن‌ها را به اوج بازدهی برسانند.
با توجه به اینکه استارتاپ استودیوها یکی از انواع حامیان استارتاپ هستند، جهت آشنایی با سایر حامیان استارتاپ ها بر روی حامی مورد نظر کلیک کنید.
| مراکز شتابدهنده | مراکز رشد/ انکوباتور | استارتاپ استودیو | سرمایه‌گذاران فرشته | سرمایه‌گذاران خطرپذیر |
|---|---|---|---|---|
| Accelerator | Incobator | Startup studio | Angel Investors | Venture Capital |
تاریخچه پیدایش استارتاپ استودیو
اولین بار در سال 1996 مدل استارتاپ استودیو توسط توسط آیدیالَب (Idealab) که به عنوان یک مرکز رشد است، معرفی شد. همزمان با عصر دیجیتال در سال 2007 اولین استارتاپ استودیو با نام بتاوُرک، شکل گرفت. در همان سال راکت اینترنت (Rocket Internet) با رویکرد توسعه این مدل شکل گرفت با وجود اینکه کاملا یک الگوبرداری از مدل قبلی بود. شرکت ای‌فاندرز (Efounders) در فرانسه نیز از پیشگامان استارتاپ استودیو بود. تعداد استارتاپ استودیوها از سال 2013 به طور چشمگیری افزایش داشته است.
یک استارتاپ چطور از دل یک استارتاپ استودیو به وجود می‌آید؟
یک استارتاپ فکتوری با هدف واگذار کردن استارتاپ‌هایی که ایجاد می‌کند به وجود می‌آید؛ پس قرار نیست مجموعه‌هایی که ایجاد می‌کند را نگه دارد. یک استارتاپ استودیو می‌تواند متشکل از متخصصین گوناگونی باشد و در حوزه‌های مختلف فعالیت کند و هم می‌تواند در حوزه‌ای خاص متمرکز باشد. به طور کلی مراحل شکل‌گیری یک استارتاپ به این صورت است:
| زمینه | پرسش زمینه |
|---|---|
| شناسایی حیطه‌ی مورد نظر و نیازهای آن | در چه زمینه‌ای نیازمند تولید و خلاقیت هستیم؟ |
| پیشنهاد و پردازش ایده | استراتژی مناسب برای پیشرفت هر ایده چیست؟ |
| تشکیل تیم | نیروی انسانیِ مورد نیازِ هر تیم چه متخصصینی هستند؟ چگونه نیروی انسانی هر تیم را تشکیل دهیم؟ چگونه آن‌ها را تربیت و مدیریت کنیم؟ |
| رساندن تیم به مرحله‌ی مقیاس‌پذیری | چگونه ایده‌های‌مان را اجرایی کنیم و محصول را توسعه دهیم؟ |
| واگذاری استارتاپ برای بهره‌وری | چگونه خریداران استارتاپ‌ها را پیدا کنیم؟ یک استارتاپ را به چه کسی واگذار کنیم که پیشرفت کند؟ |
بیشتر بخوانید: چگونه یک استارتاپ موفق راه بیندازیم؟
استارتاپ استودیو چه رهاوردی برای استارتاپ‌ها دارد؟
یکی از هم‌بنیان‌گذاران استارتاپ استودیوی بِتاورک، بیلی چیسن، در این‌باره می‌گوید:
«مردم می‌پرسند آیا شما سرمایه گذار یا مرکز رشد هستید؟ ما هیچ یک از آن دو نیستیم، بلکه هر دوی آن‌ها هستیم و با توجه به شرایط بر روی یکی از آن‌ها تمرکز بیشتری می‌کنیم.»
کار یک استارتاپ استودیو این است که با اعتبارسنجیِ ایده، زمانِ رسیدن به استراتژی و محصول را بهینه کند. درواقع پروسه‌ی فعالیت استارتاپ‌ها ساده و کم‌خطر می‌شود. تفاوت کسب و کاری که در استارتاپ استودیو شکل می‌گیرد با استارتاپی که مستقل شکل می‌گیرد، در روش توسعه است. در استارتاپ استودیو، بهترین ایده و استراتژی برای توسعه شناسایی می‌شود. اما یک ایده در دست تیم‌های متفاوت، نتیجه‌های متفاوتی می‌گیرد. یک استارتاپ زمانی که واگذار شد، ممکن است توسط یک تیم، به دلایل اجرایی یا مدیریتی، شکست بخورد و توسط تیم دیگری به اوج موفقیت برسد. بنابراین آزمون و خطا و تجربه‌اندوزی لازمه‌ی کسب و کار استارتاپی است.
استارتاپ فکتوری، همراهِ بلندمدت
استارتاپ استودیوها به عنوان حامی شناخته می‌شوند؛ آن‌ها از زمان شکل‌گیری ایده تا تشکیل تیم و توسعه‌ی تجاری در کنار استارتاپ‌ها هستند. این همراهی، امکانِ شکست استارتاپ را به حداقل می‌رساند. استارتاپ فکتوری‌ها گاهی هم به دلیل همراهی تنگاتنگ با مدیران کسب و کارها، به عنوان همبنیانگذار سوم شناخته می‌شوند(معمولاً استارتاپ‌ها دو همبنیانگذار دارند.). در ابتدای شکل‌گیری استارتاپ، استارتاپ فکتوری مالک صددرصد آن است، به همین دلیل رابطه‌ی آن با استارتاپ، رابطه‌ی مالک با کسب و کار است؛ در حالی که یک شتابدهنده چنین رابطه‌ای با استارتاپ ندارد.
استارتاپ استودیوی متمرکز یا چند شاخه‌ای؟
استارتاپ استودیو می‌تواند در زمینه‌های مختلفی ایجاد کسب و کار کند، اما آن دسته که بر حوزه‌ی خاصی تمرکز دارند، با توانایی و تجربه‌ی متخصصان می‌توانند موفق‌تر عمل کنند. البته استارتاپ استودیوهایی هم هستند که متخصصین چندین شاخه را گرد هم آورده و در دستاورد مانند یک شرکت متمرکز، موفق عمل می‌کنند.
با توجه به سیاست‌های هر استارتاپ استودیو و عوامل هر کسب و کار، این که بر روی کدام بخش پروژه تمرکز بیشتری شود، متغیر است. چندین پروتو-استودیو(ورژن اولیه) در هر استارتاپ استودیو وجود دارد که در صورت شکست یک ایده، می‌توان روی ایده‌های دیگر کار کرد و ادامه داد. بنابراین شکست یک ایده، شکست استودیو نیست. یک استارتاپ استودیو می‌تواند به طور همزمان چندین کسب و کار را با سطح‌های متفاوت راه‌اندازی کند که نتیجه‌ی هر کدام با دیگری قابل مقایسه نباشد. در حوزه‌ی کسب و کار متغیرهای بسیاری وجود دارد که قابل پیش‌بینی نیستند، مانند قیمت ارز.
خدمات استارتاپ استودیو
| واحد | خدمات |
|---|---|
| استراتژی | طراحی شیوه‌ی کسب و کار، چشم‌انداز |
| بازاریابی | قیمت‌گذاری، جست‌وجوی بازار هدف، طراحی شیوه‌های فروش |
| تکنولوژی | توسعه‌ی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری |
| مالی | تدوین برنامه‌ی مالی، سرمایه‌گذاری و بودجه‌بندی |
| سازمانی | زیربنا و امور اداری |
| منابع انسانی | تأمین نیرو و هدایت مدیران |
اولین استارتاپ استودیو ها
اولین استارتاپ فکتوری‌ها در دهه‌ی ۹۰ میلادی شکل گرفتند. آیدیا لَب، بِتاورک، راکت اینترنت، ای‌فاندرز و… نام‌های پیشگام استارتاپ استودیو هستند که اکثر آن‌ها در آمریکا شکل گرفتند. برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های جهانی استارتاپ فکتوری‌ها، دو نمونه‌ی آن را معرفی می‌کنیم.
● Idea lab یا آزمایشگاه ایده
آیدیا لب یک استارتاپ استودیوی فناوری است که در سال ۱۹۹۶ تأسیس شد. این استارتاپ استودیو بیش از ۱۵۰ کسب و کار ایجاد کرده است.
آیدیا لب خود را این‌گونه معرفی می‌کند:
ما معتقدیم که کارآفرینی می تواند پتانسیل انسانی را گسترش دهد و جهان را به مکانی بهتر تبدیل کند. ما به دنبال مشکلات بزرگی در جهان هستیم که راه حل‌های فناوری دارند و ایده‌های زیادی را به صورت موازی آزمایش می‌کنیم. وقتی کسی پتانسیل‌های خوبی از خود نشان می‌دهد، ما یک تیم عالی را جذب می‌کنیم، آن را به یک شرکت تبدیل می‌کنیم و به او کمک می‌کنیم تا یک کسب‌وکار موفق را توسعه دهد.
معرفی‌ای که آزمایشگاه ایده از خود ارائه می‌دهد ما را با هدف استارتاپ فکتوری بیشتر آشنا می‌کند. همین چند خط، به سادگی ما را با نفسِ فعالیت‌هایی که در استارتاپ استودیو انجام می‌گیرند، روبرو می‌کند.
●Betaworks یا بتاورک
Betaworks یک استارت‌آپ استودیوی آمریکایی و شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر است که در شهر نیویورک مستقر است. بتاورک در زمینه‌ی کسب‌وکارهای رسانه‌ای متمرکز بر شبکه و روی مصرف‌کننده سرمایه‌گذاری می‌کند.
مدل ترکیبی سرمایه‌گذار/سازنده آن منجر به سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های با رشد سریع مانند Tumblr، Airbnb، Groupon و Twitter و همچنین سهام انحصاری بیشتری در استارت‌آپ‌های داخلی مانند Chartbeat، Bitly و SocialFlow شده است.
بتاورک، در سال 2007 توسط جان بورثویک تأسیس شد.
در سال 2016، بتاورک، محصول Instapaper خود را به سایت scrapbooking یکی از رسانه‌های Pinterest فروخت.
بنابراین بتاورک را با محصولات شبکه‌ای خواهیم شناخت. محصولات بتاورک برای توسعه‌ی فضای مجازی و اپلیکیشن‌های هوشمند است.
شبکه‌ی جهانی استارتاپ استودیو GSSN
سایت (GLOBAL STARTUP STUDIO NETWORK) GSSN با هدف مطالعه‌ی بیشتر درباره‌ی استارتاپ استودیوها راه‌اندازی شده است. این سایت شبکه‌ای جهانی را ایجاد کرده است که استارتاپ استودیوها بتوانند این مدل کسب و کار را بهتر بشناسند و خود را به روز نگه دارند.
وجود یک شبکه‌ی جهانی باعث می‌شود که یک «جامعه‌ی استارتاپی» در سراسر دنیا شکل بگیرد. جایی که افراد بتوانند آخرین اخبار را در این باره بخوانند و تبادل نظر کنند. می‌دانیم که یک مسئله‌ی بسیار مهم در زمینه‌ی کارآفرینی، برقراری ارتباط و لینک سازی با افراد است. وجود چنین فضاهایی می‌تواند در این جهت بسیار مفید و سازنده واقع شود.
