انواع استارتاپ

استارتاپ

پیش از این به مفهوم استارتاپ پرداختیم، واژه‌ای که چندان تعریف‌پذیر نیست اما با یک سری مشخصه‌ها قابل شناسایی است. انواع استارتاپ ‌ها بسته به حوزه‌ی فعالیت و شکل سرمایه‌گذاری‌شان با یکدیگر متفاوت‌اند. شرکت‌ها پس از چند سال فعالیت، دیگر به عنوان استارتاپ شناخته نمی‌شوند، چرا که آن‌ها دیگر نوپا نیستند و تبدیل به یک برند قابل شناسایی شده‌اند. در این مطلب به شناخت انواع استارتاپ می‌پردازیم. استیو بلنک یکی از افراد سرشناس دره‌ی سیلیکون و صاحب‌نظران حوزه‌ی استارتاپ، دسته‌بندی‌ای درباره‌ی انواع استارتاپ ارائه داده است. منبع تعریف ما هم همان دسته‌بندی استیو بلنک خواهد بود.

۱.استارتاپ های شرکت‌های بزرگ Large company startup

شرکت‌های بزرگ در رقابت تنگاتنگی با یکدیگر قرار دارند. آن‌ها همان برندهای معروف هستند که مدام باید نوآوری داشته باشند تا بتوانند جایگاه خود را ارتقاء دهند و تثبیت کنند. شرکت‌های بزرگ باید نیازهای مشتریان را شناسایی کرده و محصولات را به‌روزرسانی کنند. به همین دلیل اتکا به یک استراتژی مشخص، در بازار پیچیده و متغیر امروز راهکار آنان نیست. در انواع استارتاپ ها، استارتاپ های بزرگ خط مشی‌ منعطفی دارند و متناسب با نیاز روز آن را تغییر می‌دهند. همچنین تلاش برای بهینه‌سازی قیمت‌ها می‌تواند به رشد شرکت و افزایش کاربران کمک کند. با این حال در انواع استارتاپ ها، شرکت‌هایی مثل اپل هستند که نسبت به برندهای دیگر پرهزینه‌تر هستند، اما اعتباری کسب کرده‌اند که با وجود تعرفه‌ی بالا همچنان پرطرفدار هستند.(شرکت اپل امروزه دیگر یک استارتاپ نیست و دوران نوپا بودن خود را از سر گذرانده است.)

۲.استارتاپ مقیاس‌پذیر Scalable Startup

میان انواع استارتاپ ها، ایده‌هایی در دسته‌ی استارتاپ مقیاس‌پذیر می‌گنجند که افق ویژه‌ای را می‌توان برای آن‌ها متصور شد. اید‌ه‌های نبوغ‌آمیزی که سرمایه‌گذاران به راحتی آن‌ها را روی هوا بزنند و نگران بازگشت سرمایه‌ی خود نباشند(با این حال استارتاپ یک حیطه‌ی ریسک‌پذیر است!). این ایده‌ها قرار است تغییرات بزرگی ایجاد کنند؛ مانند فیس‌بوک که با راه‌اندازی‌اش تغییر بسیار بزرگی در ارتباطات به وجود آورد. اگر فکر می‌کنید ایده‌ای که دارید واجد چنین خصوصیات است، ابتدا آن را ثبت کنید، سپس با سرمایه‌گذاران در میان بگذارید. لازم است که هنگام ارائه‌ی ایده، برآورد هزینه و طرح اجرایی را هم به طور تقریبی ارائه دهید. هرچه شما بیشتر به کارایی ایده‌ی خود ایمان داشته باشید، سرمایه‌گذار هم ایده‌ی شما را بیشتر باور خواهد کرد و مراحل کار جدی‌تر پیش می‌رود. در انواع استارتاپ ها، استارتاپ های مقیاس‌پذیر بیش از ایده‌های دیگر نوآورانه هستند.

۳.استارتاپ سبک زندگی Lifestyle Startup

در انواع استارتاپ ها، این دسته مرتبط با عادات روزمره‌ی زندگی است. ایده‌پرداز این استارتاپ به خاطر علاقه و مهارتی که در یک زمینه‌ی به خصوص دارد، تصمیم می‌گیرد در آن حوزه کسب و کاری راه بیندازد. آن‌ها دنبال سود بالایی نیستند و همین که بتوانند از علاقه و مهارت‌شان کسب درآمد کنند، راضی هستند. برای مثال با ورود دستگاه‌های برش لیزری، بسیاری از کسب و کارهایی که مرتبط با طراحی و صنایع دستی بودند دچار تحول شدند. با این حال بسیاری از هنرمندان و نجاران هنوز ترجیح می‌دهند کسب و کار فردی خود را داشته باشند تا این‌که وارد کارگاه‌های بزرگ نجاری شوند و با دستگاه‌ها کار کنند. آن‌ها به خاطر علاقه‌ای که به این شیوه از کار دارند، در پی افق مالی گسترده‌ای نیستند. اما لازم است که این دسته از استارتاپ ها توسط فردی غیر از ایده‌پرداز آن مدیریت شود.

کسی که بتواند نگاه منطقی‌تری به کسب و کار داشته باشد. یا حداقل وجود یک مشاور در کنار استارتاپ ضروری است. این افراد به دلیل عشق زیادی که به حیطه‌ي مورد نظر دارند، حاضرند تمام انرژی و زمان خود را وقف آن کنند، اما ممکن است از ابعاد بازاری آن بی‌خبر باشند. اگر شما ایده‌ای دارید که مرتبط با سبک زندگی است، اید‌ه‌تان را مکتوب کنید تا از حالت ذهنی خارج شود. ببینید وقتی ایده را یادداشت می‌کنید چقدر ممکن به نظر می‌آید. وقتی ایده را نوشتید، آن‌وقت می‌توانید برای آن برنامه‌ریزی کنید. از کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، جزئیات کار را پرس‌وجو کنید. سپس مراحل رسیدن به هدف را طبقه‌بندی و زمان‌بندی کنید. به برنامه‌تان وفادار باشید. اگر همکار داشته باشید، می‌توانید تقسیم کار کنید و زودتر به نتیجه برسید.

۴.استارتاپ کسب و کار کوچک Small Business Startup

در انواع استارتاپ ها، کسب و کارهای کوچک عموماً در پی افق دوری نیستند و سوددهی بالایی هم ندارند. چنین استارتاپ هایی برای گذران زندگی با چند تن از نزدیکان ایجاد می‌شوند. برای مثال ممکن است پدر و مادر خانواده‌ای کسب و کاری را راه بیندازد و بنا به رویاها و توان فرزندان، گسترده بشود یا نشود. چنین استارتاپی برای سرگرمی، خود اشتغالی و کسبِ درآمدِ حداقلی ایجاد می‌شود. میان انواع استارتاپ ها، این نوع چون منحنی رشدِ پرفراز و فرودی ندارد و ریسک‌پذیر نیست، می‌تواند سال‌های زیادی بپاید. البته درست به همین دلیل هم می‌تواند بعد از یکی دو سال منحل شود.

۵.استارتاپ قابل خرید Buyable Startup

در انواع استارتاپ ها، این دسته برای فروخته شدن راه‌اندازی می‌شوند. کسانی که قصد فروش استارتاپ خود را دارند، باید آن را به مرحله‌ی تولید محصول رسانده باشند و سپس واگذارش کنند. کارآفرینان استارتاپ قابل خرید، ایده‌پرداز و اجراگر خوبی هستند اما به دلایلی قصد ادامه‌ دادن استارتاپ مورد نظر را ندارند. برای مثال هم‌بنیان‌گذار شرکت اپل، رونالد وین، زمانی که شرکت اپل تأسیس شد، امتیاز خود را به هم‌بنیان‌گذار دیگرش واگذار کرد.

بیشتر کسب و کارهایی که در این زمینه فعال هستند و به فروش می‌رسند مربوط به طراحی و ساخت نرم‌افزار و سایت هستند. کارآفرین، یک سایت فروش اینترنتی راه‌اندازی می‌کند و در زمان بهره‌برداری امتیاز آن را می‌فروشد. اگر شما ایده‌ای دارید، توانایی اجرایی ساخت آن را هم دارید اما نمی‌خواهید شخصاً در آن زمینه کار کنید، می‌توانید امتیاز آن را بفروشید. امروزه بسیاری از طراحان نرم‌افزار با توان و تخصصی که دارند می‌توانند نرم‌افزارهای قابل فروش طراحی کنند.

۶. استارتاپ اجتماعی Social Startup

استارتاپ های اجتماعی به دنبال تأثیر گذاشتن روی اجتماع هستند. آن‌ها با اهداف انسان‌دوستانه می‌خواهند که بعضی مشکلات را حل کنند، جامعه پیشرفت کند و دنیا جای بهتری بشود. برخلاف انواع دیگر استارتاپ ها، یک استارتاپ اجتماعی معمولاً به دنبال سودگیری مالی نیست. یا اگر سود مالی‌ای به دست بیاورند آن را صرف امور خیریه می‌کند. نسبت به انواع استارتاپ ها، موفقیت استارتاپ اجتماعی با تأثیری که روی زندگی دیگران می‌گذارد، سنجیده می‌شود. معمولاً اهداف آن‌ کلان است و منحصر به شرکت نیست. برای مثال اگر تأثیر تبلیغات یک استارتاپ خیریه‌ای باعث شود شما به طور خودجوش و جدا از محیط آن استارتاپ، به یک نیازمند دیگر کمک کنید، آن‌ها به هدف خود رسیده‌اند.